Albumhoes Herman Brood - Shpritsz
Classic Albums is een documentaireserie op Nederland 3 over pop- en rockalbums, die worden beschouwd als de beste of meest opmerkelijke albums van een bekende band, of die een periode in de muziekgeschiedenis markeren. Muzikanten, producers en geluidstechnici ontleden de muziek en geven zo inzicht in de manier hoe het album is ontstaan. Zaterdag 16 maart is Shpritsz van Herman Brood aan de beurt. De albums zijn ook te beluisteren op de Luisterpaal.
Herman Brood: fenomeen. De enige echte sex, drugs & rock 'n roll-ster die Nederland ooit heeft gekend, zo zeggen de kenners. Hoe voeg je nog iets toe aan de Brood canon? In Classic Albums wordt specifieker ingegaan op het opnameproces van het album Shpritsz (1978). Britta Hosman maakte de Classic Albums-aflevering. Ze schrijft deze week in de VPRO Gids over haar zoektocht naar ervaringsdeskundigen. Brood is er natuurlijk niet meer en bassist Fred Cavalli is ook overleden. Drummer Cees Meerman blijkt in eerste instantie onvindbaar. Het vinden van manager Koos van Dijk kost gelukkig slechts een telefoontje en hij heeft voldoende aanvullende tips: Gitarist Dany Lademacher natuurlijk, Monica Tjen-a-Kwoei, Floor van Zutphen, Bertus Borgers, Robert Jan Stips. Ze zitten er allemaal in. “Iedereen die aan Shpritsz heeft meegewerkt heeft zijn eigen Herman Brood-verhaal, en iedereen heeft er meer of minder roem aan overgehouden”, aldus Hosman in de VPRO Gids. “Al laat het geheugen soms wat te wensen over. Veel drugs, veel drank.”
Het is de eerste Classic Albums in deze serie van Nederlandse bodem. De serie eindigt volgende week met meteen een tweede, over Niemand In De Stad van De Dijk. Classic Albums eindredacteur David Kleijwegt, op televisie vooral bekend van Lola da Musica en zijn eigen documentaires, kwam min of meer bij toeval op het idee voor een Nederlandse serie.
Op de donderdag voordat de intekening voor het nieuwe televisie-seizoen eindigde stond in de Volkskrant een interview met Nederland 3 eindredacteur Roek Lips over de Nederpopshow. Lips kreeg de vraag of hij niet mordicus tegen popmuziek in documentaire-achtige vorm op tv was. Zijn antwoord was: ‘nee, als iemand komt met een Nederlandse variant van Classic Albums dan zeg ik morgen nog ja.’ Kleijwegt klom meteen in de pen. “Ik heb in één dag twaalf voorstellen geschreven.”
Uiteindelijk is besloten eerst acht ‘klassieke’ Classic Albums afleveringen uit te zenden, met daaropvolgend de twee Nederlandse edities. “Het zijn pilots, als dit goed gaat dan mogen we wellicht in het voorjaar van 2012 nog een serie maken.”
“De grap is dat eind jaren negentig, toen Classic Albums begon, de Nederlandse producent van de serie wel eens bij de VPRO aan tafel heeft gezeten. Het concept werd destijds te mainstream bevonden.” De VPRO had haar eigen toko: Lola da Musica, die veel meer in de lijn lag wat de VPRO op radio en internet deed. Begin deze eeuw is Classic Albums wel bij de commerciëlen uitgezonden.
Volgens Kleijwegt is er een reden waarom Classic Albums nu wel naar de VPRO is gegaan. “De wereld is onmiskenbaar veranderd. We leven nu eenmaal in een Top 2000 tijd. Wat dit dan weer VPRO maakt is dat het toch meer de diepte in gaat. We proberen in de Nederlandse afleveringen ook wat filmischer te werk te gaan. Met de wat makkelijker benaderbare Nederlandse artiesten zijn daar ook wat meer mogelijkheden voor.” Toch blijft toch vooral oral history. “Een echte spanningsboog hoef je niet te veronderstellen: iedereen weet hoe het afloopt. Je hebt geen echte scenes, je schakelt talking heads aan elkaar. Classic Albums lijkt wat dat betreft op een serie als In Europa.”
De kijkcijfers vallen Kleijwegt tot nog toe niet tegen. De uitzending over Graceland van Paul Simon is het beste bekeken. “Inhoudelijk spreekt die het meeste aan: de unieke combinatie van muziek met politieke content.” Zijn favoriete Classic Albums aflevering is die over Rumours van Fleetwood Mac. “Het drama ligt er zwaar bovenop met twee echtscheidingen in de band. Ze hebben bijna moeite om uit te spreken wat daar allemaal is gebeurd. Je ziet die liedjes opeens in een heel ander licht, ze krijgen een andere betekenis. Daar hoop je een beetje op.”
In de aflevering over Shpritsz zitten een paar prachtige scenes. Over de grandioze mislukking in Amerika en de bijbehorende drugsverhalen. Over de opnames in een voormalige Duitse pornostudio in Hilvarenbeek, waar het nog gewoon naar orgie rook. Het mooiste is misschien wel het verhaal van ex-vriendin Dorien, die met een paar mooie persoonlijke details van het larger than life karakter Brood even een klein hulpeloos jongetje maakt. Kleijwegt: “Het moeilijke aan Brood is dat hij zo mediageniek is dat hij bijna alles aan die liedjes opvreet met zijn persoonlijkheid. Bovendien is er al heel veel gedaan met hem. Toch moet je niet te bang zijn om verhalen die mensen al kennen nog een keer te herhalen. Je hoeft niet origineel te zijn. Dat is waar de Top 2000 op drijft en dat is ook wel bevrijdend.”
Kleijwegt hoopt juist wat meer te kunnen vertellen over de muziek. “Het gaat niet over Brood, het gaat over Shpritsz. Ik vind dat wel een belangrijk statement in deze aflevering: Herman Brood was ook muzikant.”
Zaterdag 16 maart van 20.55 tot 21.55 uur komt Shpritsz van Herman Brood bij Classic Albums op Nederland 3 aan de beurt.